Cees van Rutten en Jos van den Berg

Een groter contrast kun je je nauwelijks voorstellen. De minimalistische kunst van Cees van Rutten en het abstract expressionistische werk van Jos van den Berg. Of anders gezegd: verstilling versus exuberantie. En toch voelen beide Haagse beeldend kunstenaars zich sterk met elkaar verbonden. Ze delen een groot Haags atelier (Studio 44-7) en reisden veelvuldig samen door Azië, de USA en Zuid-Afrika. Een keer per jaar maken ze zelfs een collectief werk: een reliëf van Cees en een schilderij van Jos in een lijst. Vaak monumentale werken, waarvan er een te vinden is in het gebouw van de Eerste kamer.

Hun werk staat momenteel volop in de belangstelling. En dat heeft alles te maken met de terechte revival van twee belangrijke stromingen, die zij met hun werk representeren. Cees van Rutten werkt in de traditie van de Nul en Zero bewegingen. Een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Nul groep, Jan Schoonhoven, wordt nu geëerd met exposities in Delft en Schiedam. Zero stond vorig jaar centraal in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Jos van den Berg haakt aan bij CoBrA, waarvoor ook weer hernieuwde waardering is. Zo heeft Karel Appel nu een retrospectief in het Haags Gemeentemuseum, werk dat later ook in München, Parijs en Washington te zien zal zijn.

Nul en Zero kunstenaars zetten zich af tegen de pretentie van de abstract expressionisten, die vooral met hun individuele gevoelsleven bezig waren. Zij kozen voor een formele en afstandelijke onpersoonlijkheid, voor structuren, ritmes, het gebruik van alledaagse voorwerpen en materialen.

In feite ervaar je het scherpe contrast tussen deze twee stromingen of bewegingen dus ook in het werk van Van Rutten en Van den Berg. Maar juist in dat contrast vinden ze elkaar. In de spanning van de tegenstelling, de dialoog over hun werk, in de wetenschap dat de ander complementair is aan jezelf. De dubbelexpositie in De Compagnie laat de meerwaarde van die wederzijdse inspiratie ondubbelzinnig zien.

Cees van Rutten (1952)

De wereld van Cees van Rutten bestaat uit ritmes. Hij volgde de opleiding Grafische Vormgeving aan de Koninklijke Academie in Den Haag. Zijn voorliefde voor de heldere structuur is onmiskenbaar: het vlak, ritmisch verdeeld met boeiend licht- en schaduwspel, geleed in regelmatige vormen van gestapelde figuren. Van Rutten houdt van subtiele tegenstellingen tussen regelmaat en verstoringen, tussen strak en rafelig, tussen glad en ruw, gesneden en gescheurd. Met grote eenvoud als signatuur. De kunsthistoricus verbindt zijn objecten direct met het werk van Jan Schoonhoven, Herman de Vries, Henk Peeters, Jan Hendrikse en Ad Dekkers. Bij Nul en Zero dus. Toch brengt Van Rutten een ander accent aan. Zijn verstoringen en rimpelingen in de regelmaat maakt zijn werk persoonlijker en soms zelfs poëtisch.

Jos van den Berg (1948)

Zijn schilderijen zijn uitbarstingen van kleur. Laag over laag componeert hij op het doek, met diepe inkrassingen in de verfhuid, die flinters van onderliggende kleuren weer tevoorschijn halen. In zijn abstract expressionisme wordt het herkenbare onherkenbaar. Grillige lijnen vormen een karakteristiek handschrift. Hij noemt zichzelf autodidact, hoewel hij les kreeg van vooraanstaande kunstenaars in hun atelier. Hij zoekt een eigen weg, waarbij hij geen experiment uit de weg gaat. En op dat pad stuit hij steeds weer op ontdekkingen en verrassingen.

Ook in de gemengde technieken op papier, die in De Compagnie te zien zijn, is de abstracte expressie overduidelijk. Ogenschijnlijk zijn het los neergezette vormen en kleuren. Stuk voor stuk reflecties van belevingen in Azië, losse toetsen van werelden waarin andere orden en mystiek zich doen gelden.

 

 

Victor DeConinck nodigt u en uw vrienden uit voor de feestelijke opening van deze expositie (7 februari a.s.)

15.00 uur     Ontvangst

15.30 uur     Opening door Ingrid Rollema, beeldend kunstenaar, kunstfilosoof, voormalig directeur van de Vrije Academie Den Haag

16.00 uur     Victor DeConinck in gesprek met de kunstenaars

17.30 uur     Afsluiting